کالابرگ الکترونیکی و موضوع آن، در حال حاضر، نگرانی‌ها و سؤالات بسیاری را در ذهن مردم و فروشندگان عرضه کننده خدمات مربوط به آن ایجاد کرده است. طبق گزارش تجارت نیوز، با حذف ارز 4200 تومانی، دولت با هدف جبران توان معیشتی خانوار، تصمیم به پرداخت یارانه گرفت؛ در صورتی که مصوبه مجلس بر موضوع دیگری پافشاری می‌کرد. مجلس قصد داشت کالاهای اساسی به قیمت شهریور سال 1400 عرضه شوند. به زبانی دیگر، مجلس دولت را به اجرای طرح کالا برگ به جای یارانه نقدی مکلف کرد. اما به دلیل نبود تمایل کافی در هیأت دولت برای پیگیری سیاست کالا برگ و نبود بودجه کافی برای به اجرا درآوردن این طرح در سراسر کشور، از سوی وزیر اقتصاد رد شد.

چند ماه گذشته، رئیس سازمان برنامه و بودجه خبر از تأمین منابع لازم برای توزیع کالابرگ برای سال 1402، داده است. لازم به ذکر است، چند ماه گذشته، اعلام شد که دولت تصمیم دارد کالا برگ توزیع کند و این به معنای حذف یارانه نقدی نیست. سرپرست خانواده می‌تواند انتخاب کند که یا یارانه نقدی دریافت و استفاده کند و یا آن را به کالا برگ تبدیل کند.

از بهمن ماه سال گذشته، طرح کالا برگ الکترونیکی، به صورت آزمایشی در استان هرمزگان به اجرا درآمد. در استان هرمزگان، پس از این که بستر لازم برای این طرح فراهم شد، اعلام شد تمامی خانواده‌هایی که مشمول یارانه بودند و حسابشان در این استان افتتاح شده است، می‌توانند از طرح کالا برگ استفاده کنند. دولت سیزدهم در طول این چند ماه، برای اهالی هرمزگان، با هدف حمایت از سبد غذایی خانوار، این امکان را فراهم کرد تا با اعتبار یارانه‌ای خود بتوانند 10 قلم کالای اساسی را یک ماه جلوتر با قیمت‌های شهریور 1400 خریداری کنند.

1. یک بطری شیر یک لیتری کم چرب
2. پنیر یو اف 400 گرمی
3. ماست دبه 2.5 کیلوگرمی کم چرب
4. مرغ کشتار روز
5. تخم مرغ کیلویی
6. روغن مایع پخت و پز 810 گرمی
7. ماکارونی 700 گرمی رشته‌ای
8. قند شکسته فله‌ای
9. برنج
10. شکر
11. حبوبات

لازم به ذکر است طبق این طرح هر خانوار می‌تواند طبق نیاز خود مقدار کم‌تر یا بیشتری از کالاهای اساسی خود را تا سقف اعتبار خود تهیه کند. با تمام این‌ها، طبق نظر سنجی‌های غیر رسمی انجام شده، هشتاد درصد مردمی که در نظر سنجی شرکت کرده بودند، ترجیح‌شان بر دریافت یارانه به صورت نقدی بوده است.

کالا برگ به معنای کوپن است که ریشه انگلیسی دارد، در دولت سیزدهم برای جلوگیری از فساد مرتبط با دلار 4200 تومانی، به عرصه خرید و فروش بازگشت. دلار 4200 تومانی برای واردات کالا در نظر گرفته شده بود؛ اما از آن جایی که تورم و گرانی نیز گریبان اجناس وارداتی را گرفت، تصمیم دولت سیزدهم بر این شد که ارز 4200 تومانی را حذف کند و به جای آن از کالا برگ الکترونیکی استفاده کند. اما استفاده از کالا برگ مشکلات خود را دارد که عبارت است از:.

• کالا برگ تأثیری بر کاهش اختلاف طبقاتی ندارد.
• کالا برگ موجب تقاضای کاذب در جامعه می‌شود و دولت باید به میزان کالا برگ‌ها کالاهای مشخص شده را آماده کند؛ در صورتی که به احتمال خیلی زیاد بسیاری از مشمولان یارانه از کالا برگ‌های خود استفاده نکنند.
• مردم جامعه ایران از دوران دهه شصت و کوپن خاطره بدی به یاد دارند

دولت سیزدهم در راستای توسعه زیرساخت‌های مربوط به کالا برگ، سامانه یار را ایجاد کرده که به دو روش می‌توان از آن استفاده کرد. یکی از این روش‌ها از طریق نرم افزار و دیگری از طریق کد دستوری است.

• نرم افزار: مشمولان یارانه می‌توانند از آدرس https://edu.marketqr.ir، نرم افزار یار را دریافت و نصب کنند. برای ثبت نام در سامانه یار، سرپرست خانوار باید مشخصات خود را وارد کند. سپس به وسیله کد تخفیفی که در اختیار وی قرار گرفته است، هنگام خرید از فروشگاه، مبلغی از کل اجناس او کم می‌شود و مبلغی کم‌تر از مبلغ اصلی به فروشنده پرداخت می‌کند.
• کد دستوری: راه دیگری که مشمولان یارانه می‌توانند از طریق آن از کالا برگ الکترونیکی بهره مند شوند، کد دستوری یا CODE USSD است. برای این کار باید کد دستوری #2* را در موبایل خود شماره‌گیری کرده و سپس به کمک فهرستی که به شما نشان داده می‌شود، فعالیت مورد نیاز خود را که شامل نصب، استفاده، استعلام، رمز خرید جدید، ثبت کالابرگ و فروشندگان می‌شود را انجام دهید.

به طور خلاصه کالابرگ همان یارانه نقدی است؛ اما در صورتی که کسی بخواهد از کالا برگ استفاده کند، این امکان وجود دارد تا یک ماه جلوتر آن را از حسابش برداشت کند.

قابلیت استفاده از کالابرگ در فروشگاه‌ها و هایپرمارکت‌هایی که ده قلم کالای اساسی را عرضه می‌کنند وجود دارد اما لازمه آن اتصال نرم‌افزار فروشگاهی به سامانه کالابرگ الکترونیکی است. در حال حاضر فروشگاه‌های زنجیره‌ای جانبو، هایپرفامیلی و فروشگاه‌های زنجیره‌ای دیلی‌مارکت با استفاده از نرم‌افزار جامع مدیریت فروشگاهی کیان به سامانه کالابرگ الکترونیک متصل شده‌اند و در حال خدمت‌رسانی به مشتریان خود می‌باشند.

مشاور معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در تاریخ 13 شهریور 1402 اعلام کرد، زیرساخت لازم برای خرید از فروشگاه‌های مجازی نیز در طرح کالابرگ الکترونیکی ایجاد شده و اکنون ۱۲ فروشگاه زنجیره‌ای و بیش از ۱۱۰ هزار فروشگاه خرد به طرح کالابرگ الکترونیکی متصل شده‌است. سید رضا یحیوی، مشاور معاون وزیر تعاون در رابطه با همین موضوع گفت: در این زمینه با سه فروشگاه مجازی مذاکره کردیم و تست‌های فنی آن انجام شده‌است. منتظر هستیم تا فروشگاه‌های مجازی آمادگی خود را برای آغاز این طرح اعلام کرده تا به مردم اطلاع‌رسانی کنیم و زیرساخت برای این کار کاملا مهیا شده است. در این روش مانند طرح کالابرگ الکترونیکی، فرد می‌تواند زمان تسویه‌حساب از گزینه «کالا برگ» استفاده کند و به همین شیوه ۱۲۰ هزار تومان به یارانه هر فرد در خانوار افزوده شود.

به گفته به گفته مشاور معاون وزیر کار در فروردین 1403 باتوجه به استقبال خوب مردم، امکان خرید از فروشگاه‌های اینترنتی با استفاده از کالابرگ نیز فراهم شد که طی این فرآیند افراد می‌توانند با استفاده از فروشگاه‌های متصل به طرح کالابرگ الکترونیکی خریدهای خود را از اسنپ مارکت و دیجی کالا به‌ راحتی انجام دادند و بسته خود را از طریق پیک در منزل دریافت نمایند.

طبق گزارش معاون رفاه و امور اقتصادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تا دو روز گذشته، 48 هزار فروشگاه برای خرید اعتباری از طریق کالابرگ توافق کرده‌اند. او همچنین گفت: اجرای سراسری طرح کالابرگ الکترونیک منوط به تامین اعتبار و تصمیم‌گیری و اعلام فرمان از سوی دولت است. همچنین اضافه کرد: دوسال است که اجرای طرح کالابرگ آغاز شده است. این طرح سه مرحله اجرای آزمایشی داشته و پایلوت سوم آن تقریبا کشوری بود. اگر قرار است به صورت سراسری و قطعی اجرا شود، نیازمند زیرساخت‌های بسیار قدرتمند است. وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بالای ۹۰ درصد آمادگی دارد که طرح کالابرگ را به طور سراسری اجرا کند.

در حال حاضر دولت موفق شده است حداقل با 48 هزار نقطه از کشور، با فروشگاه‌ها و فروشگاه‌های زنجیره‌ای در رابطه با کالابرگ به توافق برسد. معاون رفاه و امور اقتصادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در این رابطه گفت: آمادگی سخت‌افزاری به وجود آمده است اما به لحاظ نرم‌افزاری باید آمادگی‌هایی برای اتصال فروشگاه‌ها ایجاد شود. این سازوکار و سامانه به زودی به طور کامل آماده می‌شود تا یک اتفاق بزرگ در کشور بیفتد که زمان آن در دولت تصمیم گرفته می‌شود زیرا نیازمند منابع است. عسگریان افزود: عزم بسیار جدی در دولت وجود دارد که از طریق کالابرگ به اقشار مختلف مخصوصا اقشار محروم و دهک‌های پایین کمک کند. وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نقطه‌یابی کرده و اقدامات لازم را انجام داده است. امیدوارم طی این چند روز میزان آمادگی‌مان به ۹۵ تا ۹۹ درصد برسد. به این ترتیب اگر دولت اعلام کند، آماده هستیم زیر بار اجرای طرح برویم.همچنین وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیز در هفته گذشته در این باره گفت: در بحث یارانه‌ها باید یک تصمیم قطعی اتخاذ و بعد اعلام شود. ما به دنبال این هستیم تا بحث کالابرگ الکترونیکی را توسعه دهیم و بتوانیم قدری به مهار تورم کمک کرده و اگر مشوق‌هایی پیش‌بینی شد، بتوانیم آن‌ها را اعمال کنیم.

از روز اجرایی شدن طرح کالابرگ، بسیاری از افراد به دنبال راهی برای مشاهده اعتبار خود بودند. برای این که از میزان اعتبار خود اطلاع به دست آورید، می‌توانیداز یکی از دو روش زیر اقدام کنید.

• شماره‌گیری کد دستوری #۲۸*۷۸۸*
• با استفاده از برنامه کاربردی «شما»: می‌توانید از طریق کافه بازار یا مایکت یا مراجعه به سایت شما این برنامه را روی موبایل خود نصب کنید.

مرحله جدیدی از کالابرگ به تازگی آغاز شده؛ این مرحله به این شکل است که اگر سه دهک اول درآمدی بخشی از سبد خود را “خرید کالایی” کنند، اعتباری علاوه‌بر یارانه، برای آن‌ها شارژ می‌شود. در رابطه با این طرح لازم است بدانید از مجموع ۴۰۰ هزار تومان یارانه ۳ دهک اول درآمدی مشمول طرح، ۲۰۰ هزار تومان از مبلغ به صورت «نقدی» در اختیارشان است و ۲۰۰ هزار تومان مابقی را نیز می‌توانند از سبد کالا، خریداری کنند و در این صورت اعتبار سبد آن‌ها ۱۲۰ هزار تومان دیگر شارژ می‌شود. درواقع در این شرایط مجموع یارانه دریافتی این افراد به ۵۲۰ هزار تومان می‌رسد.

به گزارش خبرگزاری‌ها، مرحله سوم طرح فجرانه یارانه تشویقی و کالابرگ الکترونیکی از ۱۸ فروردین ماه ۱۴۰۳ آغاز می‌شود. در این طرح، «شرط ۲۰۰ هزار تومان حداقل خرید از یارانه» حذف شده و اعتبار تشویقی مشمولان، به ازای هر نفر، از ۱۲۰ هزار تومان، به ۲۲۰ هزار تومان افزایش یافته است.